Ανασκαφικός τουρισμός και οι... «εκσκαφείς» τού ΣΥΡΙΖΑ

Όπως αναφέραμε και σε προηγούμενο άρθρο μας, ο αρχαιολόγος Πέτρος Θέμελης είναι αυτός που επί 25 χρόνια δουλεύει με ανασκαφές και αναστηλώσεις, για να αναδείξει το μεγαλείο της αρχαίας πρωτεύουσας των Μεσσηνίων, τη Μεσσήνη, που χτίστηκε το 370 - 369 π.Χ., από τον απελευθερωτή των Μεσσηνίων, Θηβαίο στρατηγό Επαμεινώνδα, μετά τη νίκη του εναντίον των Σπαρτιατών στα Λεύκτρα το 371 π.Χ..
Η αρχαία Μεσσήνη είναι μια από τις σημαντικότερες σε μέγεθος, μορφή και διατήρηση πόλεις της Αρχαιότητας. Δεν διαθέτει μόνον ιερά και δημόσια κτήρια, αλλά και επιβλητικές οχυρώσεις και κατοικίες και ταφικά μνημεία. Κι έχει το πλεονέκτημα ότι δεν έχει καταστραφεί ή καλυφθεί από νεότερους οικισμούς, όπως συνέβη με την πόλη της Μυτιλήνης.
Οι ανασκαφές στην αρχαία Μεσσήνη πρωτάρχισαν το 1895 και συνεχίστηκαν, κατά διαστήματα ως το 1986, οπότε και ανατέθηκε η διεύθυνσή τους στον καθηγητή Πέτρο Θέμελη, ο οποίος συνεχίζει, έκτοτε και έως σήμερα, παράλληλα προς τις ανασκαφές, και το έργο της αναστήλωσης των μνημείων.
Υπό τη διεύθυνσή του έχει έλθει στο φως μια μεγαλόπρεπη πόλη, που καλύπτει συνολικά 290 εκτάρια, μεγαλύτερη και από την αρχαία Αθήνα (μόνο η Αγορά της εκτείνεται στα 40 στρέμματα, το στάδιό της έχει 200 μ. μήκος και τα τείχη της 9,5 χιλιόμετρα).
Έχουν αποκαλυφθεί και αναστηλωθεί τα περισσότερα δημόσια και ιερά οικοδομήματα της αρχαίας πόλης, τα οποία είδε και περιέγραψε ο αρχαίος περιηγητής Παυσανίας, ο οποίος επισκέφθηκε την πόλη στα χρόνια του αυτοκράτορα Αντωνίνου του Ευσεβούς το 155 - 160 μ.Χ..
Ο αρχαιολόγος Πέτρος Θέμελης δεν βλέπει την Αρχαιολογία αποκομμένη από την κοινωνία. Πιστεύει ότι «ένας αρχαιολογικός χώρος πρέπει να μπαίνει μέσα στην καθημερινότητά μας, στεγάζοντας ξανά αυτά που στέγαζε στην Αρχαιότητα: ιδέες, πολιτική, τέχνη και, κυρίως, έμπνευση». Η κοινωνία, κατά τον μεγάλο Έλληνα αρχαιολόγο, μπορεί και πρέπει να είναι συμμέτοχος, σύμμαχος και αρωγός στην προσπάθεια ανάδειξης και των αρχαιολογικών χώρων.
Εμπνεόμενος απ’ αυτή την πίστη, ο Π.Θ. προχώρησε στην ίδρυση της «Εταιρείας Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών», στην οποία συμμετέχουν ως μέλη εξέχουσες προσωπικότητες της ελληνικής κοινωνίας, και εξασφάλισε για την οικονομική στήριξη των ανασκαφών και αναστηλώσεων (εκτός από την ένταξη του έργου στα ΕΣΠΑ) σημαντικές χορηγίες από Οργανισμούς, Φορείς και ιδιώτες, όπως την Εθνική Τράπεζα, το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», το Ίδρυμα Ιωάννη Φ. Κωστόπουλου, το ξενοδοχειακό συγκρότημα της Πύλου «Costa Navarino», τη Μεσσηνιακή Αμφικτυονία, το Ίδρυμα «Γ. Λιβανός», τη Βιομηχανία Καρέλια, την Μ. Εμπειρίκου, τον ΟΤΕ, την Aegean Airlines S.A. και άλλους.
Στα πλαίσια αυτής της «πολιτικής κοινωνικοποίησης των αρχαιολογικών μας μνημείων», ο αρχαιολόγος Πέτρος Θέμελης συνήψε μια συμφωνία με το ξενοδοχειακό συγκρότημα της γειτονικής Πύλου «Costa Navarino», σύμφωνα με την οποία «επισκέπτες απ’ όλο τον κόσμο, που μένουν στο ξενοδοχείο και ενδιαφέρονται για τις ανασκαφές, μπορούν να κάνουν τις διακοπές τους παρακολουθώντας από κοντά και ενεργητικά τις εργασίες στην αρχαία Μεσσήνη, υπό την επιτήρηση, βεβαίως, των αρχαιολόγων και πληρώνοντας κάποιο οικονομικό αντίτιμο».
Εδώ, όμως, η ιδέα του «ανασκαφικού τουρισμού» προσέκρουσε στις ιδεοληψίες -τι άλλο να υποθέσουμε;- της Αριστεράς: βουλευτές τού ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσαν ερώτηση (7-7-2014) προς τον υπουργό Πολιτισμού, στην οποίαν τού ζητούν να παρέμβει «προκειμένου να ακυρωθεί το πρόγραμμα συμμετοχής τουριστών, έναντι οικονομικού αντιτίμου, στο έργο της ανασκαφής και της συντήρησης των αρχαιοτήτων, στην αρχαία Μεσσήνη, που αποτελεί βάναυση προσβολή για την πολιτιστική μας κληρονομιά» (η υπογράμμιση δική μας).
Σύμφωνα, λοιπόν, με την αντίληψη των βουλευτών τού ΣΥΡΙΖΑ, αποτελεί προσβολή για την πολιτιστική μας κληρονομιά να συμβάλλει η κοινωνία και η διεθνής κοινότητα -απλοί τουρίστες και τουριστικές επιχειρήσεις- στην οικονομική στήριξη των αρχαιολογικών χώρων.
Αποτελεί εθνική προσβολή να αναπτύσσονται δεσμοί αγάπης και ενδιαφέροντος για τους αρχαιολογικούς θησαυρούς μας, τόσο εκ μέρους της τοπικής κοινωνίας, όσο και της διεθνούς κοινότητας.
Αποτελεί... συμφορά να αναπτύσσεται ο τουρισμός και να εισρέουν χρήματα στα ταμεία του κράτους· και το σημαντικότερο να αναπτύσσεται ο φιλελληνισμός και να ενισχύεται η διεθνής στήριξη της Ελλάδας στη διεκδίκηση των εθνικών της δικαίων!
Δεν θα ασχοληθούμε εμείς περαιτέρω με τα... «φοβικά σύνδρομα» του ΣΥΡΙΖΑ, άλλωστε αυτά αποτελούν αντικείμενο της ψυχιατρικής επιστήμης.
Η δική μας «πολιτική φιλοσοφία», αναφορικά με αυτό το θέμα (ομιλώ και με την ιδιότητα του αρχαιολόγου-ιστορικού), συμπίπτει με τις θέσεις του ιδρυτή του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ Σταύρου Μπένου, ο οποίος «προσβλέπει σε μια μεγάλη κοινωνική συμμαχία, που προσπαθεί να εντάξει όλες τις υγιείς δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης και της επιχειρηματικής κοινότητας, στη στήριξη του αρχαιολογικού μας πολιτισμού», διότι πιστεύει ότι «η πραγματική ζωή και η πραγματική οικονομία προστατεύουν τα μνημεία».